سوره قصص ۴۹امین سوره بر حسب تاریخ نزول
طسم (شاید اشاره به اسماءاللَّه باشد یا نام سوره است و قسم به آن یاد شده). (۱)
این است آیات کتاب خدا که روشنگر است.(۲)
ما از حکایت موسی و فرعون به حق بر تو بیان میکنیم تا اهل ایمان از دانستن آن منتفع شوند. (۳)
همانا فرعون در زمین (مصر) تکبر و گردنکشی آغاز کرد و میان اهل آن سرزمین تفرقه و اختلاف افکند، طایفهای از آنها (بنیاسراییل) را سخت ضعیف و ذلیل میکرد، پسرانشان را میکشت (که مبادا به ظهور موسی قدرت یابند) و زنانشان را زنده میگذاشت (که به خدمت پردازند). همانا فرعون مردی بسیار مفسد و بداندیش بود. (۴)
و ما اراده داشتیم که بر آن طایفهی ضعیف و ذلیل کرده شده در آن سرزمین منّت گذارده و آنها را پیشوایان (خلق) قرار دهیم و وارث (ملک و جاه فرعونیان) گردانیم. (۵)
و در زمین به آنها قدرت و تمکین بخشیم و به چشم فرعون وهامان و لشکریانشان آنچه را که از آن اندیشناک و ترسان بودند از سوی آنان بنماییم. (۶)
هفت جنایت فرعونی
آیه چهارم این سوره فهرستی از جنایات و جباریتهای فرعونی را نشان میدهد که میتواند الگوی شناساگر برای فرد و جامعه باشد. یعنی چکنیم تا ما در مسیر فرعونها قدم نزنیم و از روش آنان پیروی نکنیم:
- فرعون تکبر و گردنکشی میکرد. تکبر فرعون عمومیبود یعنی نسبت به همه کسانی که در کشور او بودند تکبر میکرد. مشکل بزرگ شحص متکبر این است که حقیقت را آن گونه که هست نمیبیند. شاید در بسیلری از موارد حقیقت را اصلا نبیند و نفهمد. و یا اگر بفهمد آنرا نادیده بگیرد.
گردنکشی کردن نیز به معنی آن است که حرف حق از هیچ کس نمیپذیرفت ، زور میگوفت و جباریتمیکرد. بسیاری از گردنکشان تاریخ از همین مسیر نابود شدند.
- تفرقه افکنی میکرد. این شعار معروف را که به سیاست مداران انگلیسی نسبت میدهند همه شنیده اند: که تفر قه بیانداز و حکومت کن! فر عون قرنها پیش در میان ملت خود تفر قه میانداخت و آنان را به جان یکدیگر میانداخت تا خود را حت بر سریر فر عونی بماند.
-تبعیض طبقاتی بوجود آورده بود. گروهی از مردم در فقر و نا امنی و گروهی دیگر غرق در ثروت و امتیاز بودند.
-پسران قوم یهود را میکشت و دخترانشان را زنده میگذشت. طبیعی است که چون یهودیها درون ازدواج است و فقط یهودی با یهودی ازدواج میکند، بنابراین با کشته شدن پسرها دخترهای قوم یهود بدون همسر میماندند و ناچار تن به ذلت میدادند.
-فرعون مفسد و بد اندیش بود. با این دوصفت فهرست بدیهای فرعونی تکمیل میشود. چون هم فساد میکرد و هم اندیشه و ذهنی مخرب و سیاه داشت.
آیات پنج و شش گزارش میکنند که خداوند اراده کرده بود آن قومیرا که از جنایات فرعونی کمر خم کرده بودند و صجه و ناله آنا ن بلند بود نجات داده و سر بلند کند . به همین دلیل به موسی پیامبری داد با عصایی معجزه گر و دستی قدرتمند که تخت فرعون را به ارزه در آورد و سر انجام او را به درون دریا پرتاب کرد.
ادامه دارد